top of page
textArtboard 1.png

Color Space, Adobe RGB, sRGB...

Yazarın fotoğrafı: Mustafa ŞenMustafa Şen

Güncelleme tarihi: 25 Mar 2022

Color space (renk uzayı) içinde yer alan çeşitli renk profilleri, monitörler, kameralar, yazıcılar vb. farklı donanımlarda benzer renkleri elde etmek için tasarlanıp sınırları çizilmiş (renk spektrumu, gamma, beyaz noktası vb.) renk aralıklarıdır.


Adobe RGB


aRGB Adobe tarafından 1998 yılında geliştirilen, yazıcıların kendine has renk alanlarını (CMYK) da içine alıp çıktılarda daha zengin renk alma maksadıyla ortaya konulmuş geniş bir renk uzayıdır. Dijitalde kullandığımız aRGB zengin renk tonlarıyla ideal, yüksek boyutu ve karmaşık iş akışı nedeniyle ne yaptığınızı bilmiyorsanız sorunlu bir renk alanıdır.


Adobe RGB spektrumu aşadığa görülen üçgenin içindeki alandır ve en geniş renk profillerinden biridir. (Yeni türeyen Prophoto daha geniş bir spektruma sahiptir.)



Sorunlu demiştik. Bu kadar geniş bir renk profilinde çalışmanın ilk dezavantajı dosya boyutudur. Terabaytlarla uğraştığımız bu dönemde boyutu görmezden gelirsek ikinci sorun aşağıda da bahsedeceğimiz sRGB ile ilgilidir. Her ne kadar Adobe RGB spektrumunda çalışsanız da günümüzde birçok cihaz, yazılım, oyunlar, tarayıcılar standart olarak sRGB alanını kullanırlar. Eğer düzgün bir şekilde dönüşüm yapamazsanız internete upload ettiğiniz, yazıcı da bastırdığınız, chrome da görüntülediğiniz resim beklemediğiniz şekilde donuk görünecektir. Bu da her sistemin kendi çapında aRGB'yi sRGB'ye çevirmeye çalışmasından kaynaklanır. Kaldı ki en basitinden günümüzdeki monitörlerin çoğu, değil Adobe, sRGB alanının bile tamamını gösterememektedirler. Bu, monitör özelliklerinde %97 sRGB vb. şeklinde belirtilir.


sRGB


Aslında Adobe RGB'yi anlatırken sRGB yi de büyük ölçüde anlatmış olduk.


sRGB (Standard Red Green Blue) HP ve Microsoft tarafından 1996 yılında monitörler, yazıcılar, internet için geliştirilmiş bir renk alanıdır. Şimdilerde neredeyse her cihaz ve ortamda standart hale gelmiştir. İnternette gördüğünüz her resim, video vs sRGB renk alanındadır. sRGB, Adobe RGB'den daha dar bir renk uzayına sahiptir ve daha düşük dosya boyutları karşılığında daha donuk renklerle gelir. Donuk dediğimize bakmayın, sRGB'de bu donukluğu düzeltmek ve resmi insanın gördüğüyle örtüşen bir hale getirmek için non-linear Gamma (bir sonraki yazıda bahsedilecek) denen bir renk transfer yöntemi kullanır ki bu durum, renk uzayı esnekliğini kısıtlayıp bazı numerik orantıları bozduğundan dolayı, dijital içerik üreticileri, 3d, compositing, video editing artistleri vb. için sorun teşkil eder. Bu sorunun üstesinden gelmek için başka bir yazıda bahsedeceğimiz linear workflow (doğrusal iş akışı) kullanılmaya başlanmıştır.


Resimde profillerin kapsadığı renk alanını karşılaştırabilirsiniz.




Prophoto RGB


ROMM RGB olarak da bilinen, Kodak tarafından geliştirilmiş yeni sayılabilecek bir profil. Adobe RGB hatta wide-gamut Adobe RGB'den (Adobe RGB'nin über geniş versiyonu) daha geniş bir renk alanına sahiptir.



Resimde görüldüğü gibi standard CIE görünür ışık uzayının %90'ını kapsar. Yine resimde görülebileceği gibi gerçekte var olmayan/görünür ışık spektrumunda olmayan %13'lük bir taşmış alanı kapsar.


Adobe, sektöre göre en uygun renk uzaylarını şu şekilde sıralar :


- SDTV NTSC, SDTV PAL - Standart Definition tv yayınları için idealdir ki artık neredeyse kullanılmamaktadır.


- HDTV (Rec. 709) - High Definiton tv yayınları için ideal sRGB'den daha geniş bir renk uzayı. Birçok farklı iş için ideal bir çalışma uzayıdır.


- ProPhoto RGB - Linear tonlamayla (Gamma 1.0) dijital sinema işleri için idealdir. Modern dijital sinema kameraları tarafından desteklenmektedir. (Pahalı kameralar)


- sRGB IEC61966-2.1 - Web için yapılan film, animasyonlarda idealdir.



Kullandığımız Color Depth ile Color Space arasında dikkat etmemiz gereken bir orantı vardır.

Konumuz şu ki aRGB, sRGB, Prophoto RGB de kullansak, 8 bpc çalışıyorsak maksimum 16.7 milyon renk elde ederiz. Burada kullandığımız renk uzayının genişliği arttıkça tonlar arasındaki mesafeler de artar. Farklı mesafelerdeki tonları düşük bpc' ye sıkıştırırsak banding dediğimiz sıkıntı ortaya çıkar.



Resimdeki renk bloklaşmaları belirgindir. Sebebi de yukarıda belirttiğimiz gibi geniş bir renk uzayının dar bir renk derinliğine sıkıştırılmasıdır. Fotoğraf sRGB profilinde çekilmiş olsaydı muhtemelen banding ortadan kalkacaktı. Sorunu yüksek bpc kullanarak da ortadan kaldırabiliriz ki istediğimiz şey de budur.


Bir sonraki yazımızda elimizden geldiğince Gamma ve Linear Workflow'u açıklamaya çalışacağız.


Selametle kalın.


88 görüntüleme0 yorum

Son Yazılar

Hepsini Gör

Comments


  • behance
  • LinkedIn
bottom of page