Bu yazımızda temel ışıklandırma türleri, kullanım yerleri, kontrol teknikleri ve temel stillerden kabaca bahsedip Sinematografi bahsini kapatacağız.
Natural Lighting : Seçilen konumda bulunan herhangi bir doğal ışık türüdür. Çoğunlukla güneş ışığı ve gün ışığı kastedilir. Ücretsiz! olması bir avantajdır. Bunun yanında uzun çekimlerde zamana dikkat edilmelidir. Reflektör, diffuser veya flag ile kontrol edilebilir.
Revenant. Doğal ışık kulanımının en iyi örneklerindendir.
Key Lighting : Bir sahnedeki ana ışık kaynağıdır. Sahnedeki en parlak ve doğrusal ışıktır. Maksadı subjeyi, karakteri aydınlatmaki şeklini, boyutunu, derinliğini göstermektir. Kullanım yerlerine ve yerleşim açısına göre çeşitli duygusal etkileri olur. Alt açıdan kullanmak korku unsurunu ön plana çıkarırken arka açıdan kullanmak dramatik etkiler oluşturur. Keylight kullanırken dikkat edilmesi gereken hususlardan biri kameraya yakın yerleştirilmemesinin gerekliliğidir. Böyle bir durumda subje, aktör flat, düz, özelliksiz, duygusuz (acımasız, tepkisiz değil) görünür. 3 boyut hissiyatı azalır. 3 nokta ışık setuplarında ana ışık kaynağıdır ve kamerayı 0 derece olarak kabul edersek yatay olarak 30-60 derece arasında konumlandırılır. Burnun dudaklara gölge düşürmemesi için de yatay açıya artı olarak dikey 30 derece civarında konumlandırılır.
The Prisoners
The Assassination of Jesse James by the Coward Robert Ford
High Key Lighting : HKL sahnedeki ışık oranını düşürmek için kullanılan bir tekniktir. Işık oranı Keylight vs Fill Light arasındaki ilişkidir. İlk zamanlarda sahnedeki kontrastı kontrol etmek için kullanılsa da şimdilerde sahnenin atmosferi ve tonunu ayarlamak için kullanılır. Homojen bir ışıklandırma olduğu için keskin gölgeler, karanlıklar hatta orta seviye tonları minimize edip beyaz tonları domine eder. Sit-com, komedi, kozmetik reklamları, müzik kliplerinde sık kullanılır. İyimser, umutlu bir hava verir. Her sahne için özel bir ayar gerektirmediği için günler sürebilecek çekimleri saatler içinde bitirebilirsiniz. Dezavantajı ise belirli bölgelere, subjelere diğerlerine nazaran anlam veya dram eklenememesidir.
Harry Potter and The Deathly Hallows Part 2
The Hobbit
Low Key Lighting : HKL'nin aksine kontrast, karanlık ve gölgelerin ışığa göre dominant olduğu ışıklandırma sistemidir. Fill Light ya azdır ya da hiç yoktur. Genelde tek ışık kaynağı olur. Işık oranı yüksektir. Dram, gerilim, korku, şüphe, gizem, kaygı vb duyguları açığa çıkarır.
Fight Club
Schindler's List
There Will Be Blood
Fill Light : FL, Keylight tarafından düşürülen gölgeleri ortadan kaldırmak için kullanılır. Genelde Keylight'ın tam tersine yerleştirilir ve Keylight kadar güçlü değildir. Bundan dolayı kendine has gölgeleri yok sayılacak kadar azdır. Bu etkiyi düzgün alabilmek için Fill Light'ı kameraya yaklaştırmak gölge düşürme ihtimalini daha da azaltır. Sahneye, Key Light konumuna göre ayarlanması gerekir. uygun pozisyonda sadece reflektör kullanılarak da Key Light yansımasından Fill Light oluşturulabilir.
Key + Fill
3 POINT LIGHTING (ÜÇ NOKTA AYDINLATMA)
Key, Fill, Backlight kombinasyonuyla oluşturulan ışıklandırma sistemidir. Görsel medyada standart olarak kullanılan bir yöntemdir. Üç farklı pozisyon ve ışık kullanarak Görüntü Yönetmeni'nin sahneyi istediği şekilde ışıklandırmasına ve gölgeleri kontrol edebilmesine olanak tanır.
Backlight : Subjeye arkadan ve hafif yukarıdan vurulan ışıktır. Subjeyi arkaplandan ayırmak, silüet oluşturmak, derinliği güçlendirmek için kullanılır. Doğrusal güneş ışığı Keylight için fazla sert olsa da iyi bir Backlight olabilir. Reflektör, Diffuser kombinasyonuyla kullanıldığında Key ve Fill Light da elde edebiliriz.
Shutter Island
Practical Light : Ortamda bulunan, ortama göre doğal, sokak lambası, kandil, mum ışığı, tvden yayılan ışık vb gibi ışık kaynaklarıdır. Renk sıcaklığındaki uyum önemlidir. Sahnedeki derinliği ve doğal ışık hissini artırır. Parlaklığın istendiği gibi kontrol edilmesindeki zorluk bir dezavantajdır. Bu yüzden birçok sahnede kadraj dışı Fill Light vb kullanılır. Bunun yanında lens flare sorunu da doğurabilir :
Eyes Wide Shut
Blade Runner
Hard Light : Işık kaynağının sahneye sert, doğrusal vurmasıyla ortaya çıkan, ışık oranı, kontrastı yüksek, parlak ve gölge ayrımının belirgin hatlarla oluştuğu ışıklandırma. Şüpheli, gergin, suçlu hissi oluşturabilir :
Blade Runner
Captain America: The Winter Soldier
Soft Light : Işık kaynağına bağlı katı bir açıklaması olmayan, gölgeleri azaltan veya yumuşatan estetik bir kullanım tekniğidir. Fill Light olarak da kullanılabilir. Subjeyi daha güzel, genç, pürüzsüz gösterir.
Her
Restless
Side Light : Kadraja yanlardan giren, subjeyi öne çıkaran ışıklandırma. Çok düşük Fill oranıyla kullanılarak dramatik bir atmosfer oluşturabilir.
007 - Casino Royale
Motivated Light : Sahnede doğal ışık olmadığı halde doğal ışık var gibi gösterip kaynağını taklit eden ışıklandırmadır. Practical Light ile arasındaki fark, Motivated Light'ın Practical Light'ı taklit ederken geliştirmesidir.
The Exorcist
The Assassination of Jesse James by the Coward Robert Ford
Ambient Light : Lokasyonda halihazırda mevcut bulunan ışık. Güneş ışığı, gün ışığı, sokak lambaları, neon tabelalar vb. Güneşe ve gün ışığına dayalı ışıklandırmalarda zamana ve hava durumuna dikkat etmek gerekir.
Road to Perdition
Ana ışıklandırma türlerimize göz attık. Işıklandırmada kullanılan yardımcı unsurlara göz atalım.
Reflector : Işığı geri yansıtan ayna türünde element. Ana ışıktan, Fill, Backlight oluşturmak için kullanılabilir.
Diffuser : Gelen sert ışığı yumuşatmak yoluyla sert gölgeleri keskin kontrastları ortadan kaldıran parça.
Flag : Işığı engellemek ve gölgeleri oluşturmak, derinleştirmek için kullanılan siyah mat parça.
COLOR TEMPERATURE (IŞIK SICAKLIĞI, BEYAZ AYARI)
Işık, renk yazımızda renklerin belirli frekansları ve enerjilerinin (ısı) olduğundan ve en yüksek enerjinin mor, düşük enerjinin kırmızı renkte olduğundan bahsetmiştik. CT'nin black body radyasyonuyla başlayan uzun ve karmaşık bir açıklaması vardır fakat işi basitleştirmek adına şöyle açıklayalım. Farklı ışık kaynaklarının farklı renkleri vardır. Mum ışığı kırmızımsı bir renk verirken öğlen vakti güneş ışığı mavimsi tonlar verir. Bütün bu farklı renk tonları tek bir ölçekte küresel bir rakamla verilir ki Kelvin ölçeğidir, K ile ifade edilir ve Işık Sıcaklığı olarak bilinir. Enerji, renk ilişkisini grafikte görebilirsiniz :
Ayışığı, güneş ışığından beslendiği için benzer karakteristik özellikler göstermektedir. Örneğin ay ufuktan yükseldikçe saçılan ışık rengi mavimsi olurken ufka yaklaştığında kırmızımsı olur.
Işık ve Sinematografi bahsini şimdilik burada noktalayalım.
Selametle kalın.
Comments